PHÂN LOẠI CÁC HỘI ĐOÀN.
Các hội đoàn có thể được phân chia một cách tổng quát làm hai loại, dân sự và thương sự. Riêng các hội thương sự, sẽ cũng có thể phân chia làm nhiều hạng khác nhau.

1. Hội đoàn thương sự và hội đoàn dân sự:
1219. Phân loại theo mục tiêu: Sự phân loại các hội đoàn làm hai loại thương sự và dân sự cùng có ích dụng và cùng theo tiêu chuẩn như sự phân biệt thương gia với tư nhân thường, tức là phân biệt người làm thương mại với người không làm thương mại. Được coi là hội thương sự đối với những hội nào làm những hành vi thương mại, bất kể hội được thành lập dưới hình thức gì. Ta đã nói rõ về những hành vi thương mại ở 46 và kế tiếp, vậy chỉ cần tham chiếu các điều đã giải thích là có thể biết được khi nào thì hoạt động của một hội đoàn được coi là có tính chất thương sự.
1220. _ Nói một cách tổng quát, một hội đoàn sẽ có tích cách thương sự hay dân sự tùy theo mục tiêu của hội ấy là làm thương mại hay là làm những công viêc không có tính cách buôn bán. Trong các hội dân sự, ta có thể kể những hội bất động sản mà mục tiêu là mua và khai thác bất động sản, những hợp tác xã nông nghiệp, những hội đoàn được đặc nhượng cung cấp nước, những hội mở trường dạy tư. Tuy nhiên, về tất cả các hội đoàn này, bản chất không phải tuyệt đối bao giờ cũng có tính cách dân sự (xem 48,52,76,77).
1221. _ Có nhiều trường hợp, một hội đoàn có những hoạt động phức tạp, đa diện, bao gồm cả những hành vi thương sự và hành vi dân sự. Các trường hợp này giống như trường hợp thuê mướn nhà vừa để ở, vừa để làm thương mại, và cũng được giải quyết theo cùng một phương pháp: Theo án lệ, nếu hoạt động thương mại quan trọng hơn, bao trùm hoạt động chung của hội thì hội là một hội buôn; nếu trái lại, hoạt động thương mại không mấy quan trọng, chỉ là thứ yếu thì hội có tính cách dân sự. Ta đã nói đến những trường hợp này rồi khi phân tích hoạt động của những hội chuyên mua nhà đất để bán lại, những công ty được đặc nhượng cung cấp điện nước (48, 52, 76,77).
1222._ Phân loại theo hình thức: Cũng vì có những trường hợp phức tạp như trên, cho nên sự phân loại theo mục tiêu đã dần dần nhường chỗ cho sự phân loại theo hình thức. Với tiêu chuẩn này, chỉ cần nhìn vào hình thức của hội là biết được hội có tính chất dân sự hay thương sự. Những hình thức này đều là hình thức do luật định.(…)
1223. _ Ở Trung phần, bộ luật thương mại có một thái độ cứng rắn hơn: Theo điều 37, tất cả các hội đoàn được thành lập theo một trong những hình thức quy định trong bộ luật, đều được coi là công ty thương mại, bất kể mục tiêu của hội đoàn có tính cách thương mại hay dân sự.
2. Phân loại giữa các hội thương sự:
1224._ Những hội buôn, dưới mọi hình thức, đều do tập tục đặt ra từ lâu. Luật thương mại là một kỷ môn đặc biệt thực tế, được xây dựng phần lớn trên quán lệ và kinh nghiệm thực hành. Những hội buôn, kỳ thủy, được quán lệ quy định ra sao thì đã được luật pháp chấp nhận trên căn bản đại cương những quán lệ ấy. Điều 19 TMP định rằng, pháp luật thừa nhận ba loại hội buôn: hội hợp danh, hội hợp tư cổ phần và hội nặc danh. Sau đó, luật ngày 7-3-1925 thượng dẫn, đặt ra Công ty TNHH: Hội đoàn thành lập dưới hình thức công ty TNHH là một hội thương mại. Điều 22 bộ luật TMTP, dựa theo tư tưởng học thuyết Pháp, đã tìm cách phân chia các hội thương sự một cách khoa học hơn và phân biệt một bên là những công ty đối nhân và, một bên nữa là những công ty đối vốn. Công ty đối nhân gồm có hội hợp danh, hội hợp tư đơn thường, hội trách nhiệm hữu hạn và hội dự phần. Công ty đối vốn gồm có hội hợp tư cổ phần và công ty nặc danh.
1225._ Những từ ngữ đối nhân, đối vốn không gợi lên cho ta ý tưởng gì rõ rệt, vì hội nào chẳng có người, có vốn. Trong luật thương mại, những từ ngữ ấy có một nghĩa riêng. Công ty đối nhân là những công ty do những gnu7o27i có quen biết tin cậy nhau lập ra: phần hội của người nào do người ấy giữ, không được nhượng cho người ngoài nếu không được các hội viên khác ưng thuận. Trái lại, trong những công ty đối vốn, sự quen biết tin cậy giữa các hội viên không quan hệ. Phần nhiều các hội viên không quen biết lẫn nhau; hội viên chỉ là người có mua cổ phần do hội phát hành; và đặc tính của cổ phần là có thể được tự do chuyển mại, cổ đông được tự do bán cổ phần của mình và muốn bán cho ai tùy ý, người nào muốn mua cũng được. Trước khi khởi sự nghiên cứu riêng mỗi thứ hội đoàn, ta phải dành một chương trình bày về khế ước lập hội./.